Page 16 - W centrum uwagi - zakres rozszerzony

Klasyczne teorie osobowości

Poszczególne teorie różnią się przede wszystkim tym, że każda z nich za decydujący
dla rozwoju osobowości uznaje inny aspekt aktywności psychicznej człowieka.
Współcześnie uważa się, że koncepcje te wzajemnie się uzupełniają, zwracają
bowiem uwagę na różne elementy kształtujące osobowość.

Teorie psychodynamiczne
• Ich najważniejsze założenia opracował
Zygmunt Freud [czyt.: frojd]. Uznał on,
że o kształcie osobowości decydują procesy
zachodzące w ludzkiej psychice, z których
najczęściej nie zdajemy sobie sprawy SUPEREGO
(pozostają ukryte, nieuświadomione). EGO
• Zdaniem Freuda osobowość składa się ID
z trzech części: id, superego i ego.
• Id obejmuje naturalne popędy, przede
wszystkim popęd przetrwania i popęd
seksualny, które są głównym motorem
procesów psychicznych.
• Superego to zbiór wzorów i zasad postępo-
wania przyswojonych przez jednostkę.
Pozostaje ono w ciągłym konfl ikcie z id.
• Na trzecim poziomie, ego , zapadają świado-
me decyzje o podejmowanych działaniach.
Ego dąży do utrzymania równowagi między
id i superego. W tym celu często wypiera ze
świadomości przeżycia, które mogą tę równo- Freud porównywał ludzką psychikę do
góry lodowej. Jej większa część jest ukryta
wagę zaburzyć. Gromadzą się one w nieświa- (tzw. sfera nieświadomości). Zdajemy sobie
domości i mogą być źródłem problemów sprawę z niewielu zachodzących procesów
psychicznych. psychicznych (tzw. sfera świadomości).

Zygmunt Freud
(1856−1939)
Był austriackim psychiatrą. Pracował w Wiedniu. Swoją teorię nazwał
psychoanalizą – oparł ją na doświadczeniach, jakie zebrał w trakcie
poszukiwania źródeł problemów i zaburzeń swoich pacjentów.
Psychoanaliza jest uznawana za pierwszą kompletną teorię osobowości.
Zyskała dużą popularność i była rozwijana przez wielu badaczy.

Kontynuatorzy teorii Freuda
• Należeli do nich m.in. Alfred Adler i Karol Gustaw Jung. Podobnie jak Freud zakładali oni,
że osobowość formują przede wszystkim siły wewnętrzne, jednak w wielu innych kwestiach
odeszli od poglądów twórcy psychoanalizy.

14